Her gün yüz milyonlarca litrelik su, okyanus tabanından Dünya’nın manto katmanının içine gerçek akıyor ve bilim insanları bu duruma derin su döngüsü ismini veriyor. Bu döngü, okyanusun tabanındaki minerallerin ve kabukların suyu emmesiyle başlıyor. Daha sonra bu mineraller ve kabuklar Dünya’nın iç katmanlarına tektonik plakaların çarpıştığı katmana gerçek çekiliyor. Suyun belirli bir ölçüsü burada sıkışıp kalırken çok büyük bir ölçüsü ise su altı volkanları ve hidrotermal bacalarla yüzeye geri püskürtülüyor.
Ancak bilim insanları manto kısmına çekilen suyun, yüzeye geri püskürtülenden daha fazla olduğuna inanıyor. Lakin bu çok da büyük bir sorun değil zira bu sistem okyanus düzeyinin alçalmasını ya da yükselmesini belirleyen makinenin dişlilerinden yalnızca bir tanesi.
17 Mayıs’ta Geochemistry, Geophysics and Geosystems mecmuasında yayımlanan bir araştırmada, araştırmacılar bu dişlinin daha evvel düşünülenden daha büyük bir kıymete sahip olabileceğini söyledi. Araştırmacılar, dünyanın son 230 milyon yılının derin su döngüsü akışının bir modellemesini oluşturdu ve dünya tarihinde mantoya batan suların deniz düzeyinde çok büyük rol oynadığını gördü. Bu süreç içerisinde derin su döngüsü tek başına 130 metrelik deniz düzeyine kaybına katkıda bulundu.
Oslo Üniversitesi Dünya Evrimi ve Dinamikleri Merkezi’nde araştırmacı olan ve tıpkı vakitte araştırmanında müellifi Krister Karlsen “Pangea’nın ayrılması, epey süratli gelişen tektonik plaka batma vakitleriyle ilintili. Bu olay, büyük ölçüde suyun Dünya’nın içerisine taşınmasına öncülük etti ve deniz düzeylerinin düşmesinde rol oynadı” dedi.
Karlsen, derin su döngüsü hareketlerinden daha öteki etkenlerin de deniz düzeyini belirlemede tesirli olduğunu ve bu çalışmanın iklim değişikliği üzere deniz düzeyini değiştirebilecek öteki etmenleri göz önünde bulundurmadığını tabir etti.
Karlsen “Derin su döngüsünün deniz düzeyine tesiri yüz milyonlarca yıl alabilirken, iklim değişikliğinin deniz düzeyine tesiri 100 yıl içerisinde görülebilir. Kıyaslama yapmak gerekirse, günümüzde iklim değişikliğiyle kontaklı deniz düzeyi yükselişi yıllık 3,2 milimetre. Derin su döngüsüyle kontaklı deniz düzeyi düşüşü bunun on binde biri kadar” sözlerini kullandı.