İzin vermediğiniz şahsî bilgilerinizin çalınması, hakikaten beğenilen bir durum değil. Facebook, data ihlallerine karşı tedbirlerini katılaştırsa da hâlâ devam eden sızıntılar yüzünden çok sayıda insan mağdur oluyor. Facebook’un geçtiğimiz ay Türkiye’de ceza yemesine yol açan ihlaler zincirinde, ülkemizdeki 300 bin kullanıcı etkilendi. Firma, bu kullanıcıların her birine bildirimde bulunacağını açıkça belirse de cezadan kurtulamadı.
Konuyla ilgili yasal yolların kullanıcılar açısından nasıl işlediğini Avukat Çağatay Üsküdar’a sorduk. Üsküdar, “Kişisel Dataların Korunması Kanunu 14. husus 3. fıkrasına nazaran, mağdur olan her kullanıcının tazminat davası yoluna gitme hakkı var. Gerçekten burada Facebook tarafından kaynaklanan bir sorun var.” diyor. Üsküdar, Facebook’un Türkiye’de hukuksal kişiliğinin bulunmadığını, ülkemizdeki ticari faaliyetlerini İrlanda’dan yönettiğini belirtiyor (Facebook Ireland Ltd.).
İşte tam da bu nedenle, Facebook mağduru olan kullanıcıların şirketten tazminat almak hakları bulunsa da bu epeyce şiddetli bir süreç. Bu yolun kolaylaşmasının tek yolu, Facebook’un Türkiye’de bir ofis açması. Üsküdar, bu türlü bir durum gerçekleştiğinde, Türkiye’de de mağdur olan kullanıcıların Facebook’tan rahatlıkla tazminat kazanabilecekleri söylüyor.
Ancaaak Facebook’a Türkiye’de dava açmanın bir yolu daha var:
Avukat Çağatay Üsküdar, “Ülkemiz hukukunda başta Anayasa’nın 20. unsuru ve 4721 sayılı Türk Uygar Kanunu 23 unsuru ve devamında kişilik hakkı ve özel hayatın saklılığı üzerine konular bulunuyor. Anayasa’nın 20.maddesinin birinci fıkrasına nazaran ‘herkes, özel hayatına ve aile hayatına hürmet gösterilmesini isteme hakkına’ sahiptir.” diyor.
Üsküdar’a göre Medeni Kanun unsur 23 ve kararları uyarınca, Facebook’a “kişilik hakkına atağın önlenmesi, sonlandırılması yahut tespiti davası” açılabilir. Ayrıyeten bu dava ile birlikte, tazminat davası için de müracaat yapılabilir.
Facebook’ta bulunan tüm bilgilerinizi yasal yollarla sildirebilirsiniz:
KVKK 11. husus kapsamında “veri sorumlusu” olan Facebook’a resmi olarak müracaat yapılabiliyor. Hatta bu müracaat sırasında mağdur bireyler, Facebook’tan aldıkları bilgileri, firmaya karşı dava açarken de kullanabiliyorlar. Tıpkı müracaatla birlikte, Facebook’tan isminize depoladığı tüm bilgileri silmesini de isteyebiliyorsunuz. İsterseniz bilgilerinizin kalmasını sağlıyor ve işlenmesine de mani olabiliyorsunuz.
KVKK 11. ve 13. unsurlar kapsamında, Facebook’a yazılı bir müracaat yapılması kural. Bu müracaatta aşağıdaki bilgilere erişim talebi ulaşturabiliyorsunuz:
- Şirket tarafından ferdî datalarınızın işlenip işlenmediğini öğrenme, ferdî bilgileri işlenmişse buna ait bilgi talep etme,
- Kişisel bilgilerin işlenme gayesini ve bunların gayesine uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
- Yurt içinde yahut yurt dışında ferdî dataların aktarıldığı üçüncü bireyleri bilme,
- Kişisel bilgilerin eksik yahut yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
- Kişisel bilgilerin silinmesini yahut yok edilmesini isteme,
- Düzeltme ve silme süreçlerinin ferdî dataların aktarıldığı üçüncü bireylere bildirilmesini isteme,
- İşlenen dataların münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla tahlil edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
- Kişisel bilgilerin kanuna alışılmamış olarak işlenmesi sebebiyle ziyana uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme.
Başvurunuzu gerçekleştirdikten sonra, Facebook’un resmi olarak 30 gün içerisinde tarafınıza fiyatsız bir dönüş yapması gerekiyor. Şayet cevap gelmezse durumu 60 gün içerisinde KVKK’ya bildirebiliyorsunuz. Kurum aracılığıyla Facebook, taleplerinizi sonraki 30 iş günü içerisinde yerine getirmek zorunda. Getirilmediğinde heyet ismine Facebook’a idari para cezası kesilebiliyor. Ayrıyeten kullanıcı olarak mağdur edildiyseniz bir tazminat davası yolu daha açılmış oluyor.
Sonuç olarak Facebook’un Türkiye’de resmi olarak hukuksal kişiliği olmaması nedeniyle direkt yasal yolları kullanmak biraz meşakkatli. Gerçekten insanların çabası sayesinde, dijital hataların altından çok fazla beklenmedik ayrıntı çıkabiliyor. Facebook üzere şirketler, bu mağduriyetlerin hepsini yasal olarak karşılamak zorunda. Bu noktada kullanıcılara da biraz iş düşüyor.
Facebook’un hakkınızda topladığı tüm bilgilere, resmi müracaat yapmadan ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz. Facebook’un Türkiye’deki hukuksal tahlil ortağı olan TrustArc ile irtibata geçmek için buraya tıklayabilirsiniz.